با تغییر مقدار روی، خواص آلیاژهای مس-روی نیز تغییر میکند. برنجهای مس- روی که عناصر اضافی مانند قلع، آلومینیوم، سیلیسیم، منگنز، نیکل و سرب دارند به عنوان برنجهای آلیاژی نامیده میشوند.
برنج از مدتها پیش حتی قبل از تاریخ شناخته شده بود؛در آن زمان که انسان هنوز فلز روی را نمیشناخت با ذوب کردن مس همراه با کالامین (سنگ معدن فلز روی) برنج تولید میکرد.
برنج معمولاً قابلیت چکش خواری بیشتری نسبت به مس و روی دارد و دمای ذوب آن تقریباً بین ۹۰۰ تا ۹۴۰ درجه سلسیوس است. البته سختی و نرم بودن آن میتواند با تغییر نسبت مخلوط مس و روی تغییر کند. مس داخل برنج (از طریق اثر اولیگو دینامیک) خاصیت میکروبکشی به آن میدهد.به همین خاطر از برنج به عنوان دستگیره و دیگر فلزات رایج در بیمارستانها استفاده میکنند.
امروزه تقریباً ۹۰٪ از فلزات برنج بازیافت میشوند، چون فلز برنج خاصیت مغناطیسی کمی دارد و به راحتی میتوان آن را از فلزاتی که معمولاً با آنها مخلوط میشود جدا کرد. بدین ترتیب برنج جدا شده را دوباره بازیافت میکنند. چگالی برنج ریختگی در حدود ۸۴۰۰ تا ۸۷۰۰ کیلوگرم بر مترمکعب میباشد.
کاربرد برنجی :
از این آلیاژ به دلیل خواص ویژه و شکل و رنگ آن در جاهای مختلفی استفاده میکنند:
-
در دکوراسیون داخلی به خاطر رنگ تقریباً طلایی رنگش.
-
در جاهایی که به اصطکاک کم نیاز باشد مثل مغزی قفلها.
-
در سازهای موسیقی مخصوصاً بخاطر خاصیت آکوستیکی (مثل هورن).